Mahabharata Tatparya Nirnaya Kannada 26-14-22

 

ಸ ಧಾರ್ತ್ತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾಗ್ರಹಾತ್ ಸಂಶ್ರಾವಿತಃ ಕ್ರೂರವಚೋ ನಿಶಾಯಾಮ್ ।

ಜಗಾದ ದೂರಂ ಸಮರಾದ್ ವಿನೀಯತಾಂ ಪಾರ್ತ್ಥಸ್ತತೋ ಧರ್ಮ್ಮಸುತಂ ಗ್ರಹೀಷ್ಯೇ ॥ ೨೬.೧೪ ॥

 

ಆ ರಾತ್ರಿ, ಯುಧಿಷ್ಠಿರನನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಗದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ದುರ್ಯೋಧನನಿಂದ ಕ್ರೂರವಾದ ಬೈಗುಳಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದ ದ್ರೋಣಾಚಾರ್ಯರು: ‘ಅರ್ಜುನನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಿಂದ ದೂರ ಒಯ್ಯಲ್ಪಡಲಿ, ಆಮೇಲೆ ನಾನು ಧರ್ಮರಾಜನನ್ನು ಹಿಡಿಯುತ್ತೇನೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.  

 

ತತಃ ಸುಶರ್ಮ್ಮಾ ಸಹಿತೋ ಮಹಾರಥೈಃ ಸಂಶಪ್ತಕೈರ್ದ್ದೂರತರಂ ಪ್ರಣೇತುಮ್ ।

ಯುದ್ಧಾಯ ಭೀಮಾನುಜಮಾಶು ಕ್ಲ್-ಪ್ತೋ ದುರ್ಯ್ಯೋಧನೇನೋಮಿತಿ ಸೋSಪ್ಯವಾದೀತ್ ॥ ೨೬.೧೫ ॥

 

ತದನಂತರ ಮಹಾರಥಿಕರಾದ ಸಂಶಪ್ತಕರಿಂದ ಸಹಿತನಾದ ಸುಶರ್ಮನು, ಭೀಮನ ತಮ್ಮನಾದ ಅರ್ಜುನನನ್ನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ದೂರಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯಲು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ದುರ್ಯೋಧನನಿಂದ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು. ಅದಕ್ಕೆ ಸುಶರ್ಮನು ‘ಹಾಗೇ ಆಗಲಿ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು ಕೂಡಾ.

[ತ್ರಿಗರ್ತದವರಿಗೆ ದುರ್ಯೋಧನನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಜುನನನ್ನು ದೂರಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದ. ಆಗ ಅವರು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದರು.  (ಈ ರೀತಿ ಶಪತಮಾಡಿ ಯುದ್ಧ ಮಾಡುವವರನ್ನು ಸಂಶಪ್ತಕರು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ‘ತಸ್ಮಿನ್ನಗ್ರೌ ತದಾ ಚಕ್ರುಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಂ ದೃಢನಿಶ್ಚಯಾಃ । ಶೃಣ್ವತಾಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಮುಚ್ಚೈರ್ವಾಚೋ ಬಭಾಷಿರೇ । ಸರ್ವೇ ಧನಞ್ಜಯವಧೇ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಂ ಚಾಪಿ ಚಕ್ರಿರೇ’ (ದ್ರೋಣಪರ್ವ ೧೭.೨೮-೨೯)  ಬೆಂಕಿಯ ಮುಂದೆ ಅವರು ಅರ್ಜುನನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಬೇಕು ಎಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಮಾಡಿದರು. ‘ನಾಸ್ತಿಕಾನಾಂ ಚ ಯೇ ಲೋಕಾ ಯೇSಗ್ನಿಮಾತೃಪಿತೃತ್ಯಜಾಮ್ । ತಾನಾಪ್ನುಯಾಮಹೇ ಲೋಕಾನ್ ಯೇ ಚ ಪಾಪಕೃತಾಮಪಿ । ಯದ್ಯಹತ್ವಾ ವಯಂ ಯುದ್ಧೇ ನಿವರ್ತೇಮ ಧನಞ್ಜಯಮ್(೩೫). ನಾವು ಅರ್ಜುನನನ್ನು ಕೊಲ್ಲದೇ ಯುದ್ಧದಿಂದ ಮರಳಿ ಬಂದರೆ ವಿವಿಧ ಪಾಪಕರ್ಮಿಗಳಿಗೆ ಯಾವ ಲೋಕಗಳು ದೊರೆಯುತ್ತವೋ ಆ ಲೋಕ ನಮಗೆ ದೊರೆಯಲಿ ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದರು]

 

ಸಮಾಹ್ವಯಾಮಾಸುರಥಾರ್ಜ್ಜುನಂ ತೇ ಪ್ರಾತರ್ಹುತಾಶಸ್ಯ ದಿಶಂ ರಣಾಯ ।

ಅಯೋಧಯತ್ ತಾನ್ ಸ ಚ ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ಭೀಮೋ ಗಜಾನೀಕಮಥಾತ್ರ ಚಾವಧೀತ್ ॥ ೨೬.೧೬ ॥

 

ಬೆಳಗಾದೊಡನೆ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಆಗ್ನೇಯದಿಕ್ಕನ್ನು ಕುರಿತು ಯುದ್ಧಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಜುನನನ್ನು ಕರೆದರು. ಅರ್ಜುನನು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧಮಾಡಿದ. ಭೀಮಸೇನ ಈ ಹನ್ನೆರಡನೇದಿನದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳ ಸಮೂಹವನ್ನೇ ಕೊಂದ.

 

ನಿಹನ್ಯಮಾನೇಷು ಗಜೇಷು ಸರ್ವಶೋ ವಿದ್ರಾಪ್ಯಮಾಣೇಷ್ವಖಿಲೇಷು ರಾಜಸು ।

ಪ್ರಾಗ್ಜ್ಯೋತಿಷೋ ಧಾರ್ತ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾರ್ತ್ಥಿತಸ್ತಂ ಸಮಾಸದತ್ ಸುಪ್ರತೀಕೇನ ಧನ್ವೀ ॥ ೨೬.೧೭॥

 

ಭೀಮನಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಆನೆಗಳು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಡುತ್ತಿರಲು, ಎಲ್ಲಾ ರಾಜರೂ ಓಡುತ್ತಿರಲು, ದುರ್ಯೋಧನನಿಂದ ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಭಗದತ್ತನು ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಹಿಡಿದು, ಸುಪ್ರತೀಕವನ್ನೇರಿ ಭೀಮಸೇನನನ್ನು ಎದುರುಗೊಂಡ.

 

ವಿಭೀಷಿತಾಃ ಸುಪ್ರತೀಕೇನ ಭೀಮಹಯಾ ನ ತಸ್ಥುಸ್ತದನು ಸ್ಮ ಸಾತ್ಯಕಿಃ ।

ಸೌಭದ್ರಮುಖ್ಯಾಶ್ಚ ಗಜಂ ತಮಭ್ಯಯುಶ್ಚಿಕ್ಷೇಪ ತೇಷಾಂ ಸ ರಥಾನಥಾಮ್ಬರೇ ॥ ೨೬.೧೮ ॥

 

ಸುಪ್ರತೀಕ ಆನೆಯಿಂದ ಭಯಗೊಂಡ ಭೀಮಸೇನನ ಕುದುರೆಗಳು ಒಂದು ಕಡೆ ನಿಲ್ಲಲಿಲ್ಲ. ಆಗ ಸಾತ್ಯಕಿ, ಅಭಿಮನ್ಯು, ಮೊದಲಾದವರು ಆ ಆನೆಯನ್ನು ಎದುರುಗೊಂಡರು. ಆ ಸುಪ್ರತೀಕ ಆನೆಯು ಅವರೆಲ್ಲರ ರಥಗಳನ್ನು ಆಕಾಶಕ್ಕೆಸೆಯಿತು.

 

ಶೈನೇಯಪೂರ್ವೇಷು ರಥೋಜ್ಝಿತೇಷು ಭೂಮಾವವಪ್ಲುತ್ಯ ಕಥಞ್ಚಿದೇವ ।

ಸ್ಥಿತೇಷು ಭೀಮೇ ಚ ವಿಭೀಷಿತಾಶ್ವಾನ್ ಸಂಯಮ್ಯ ಯುದ್ಧ್ಯತ್ಯಪಿ ಕೃಷ್ಣ ಐಕ್ಷತ್ ॥ ೨೬.೧೯ ॥

 

ಸಙ್ಕ್ಲೇಶಿತೋ ವೈಷ್ಣವಾಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಮುಞ್ಚೇತ್ ಪ್ರಾಗ್ಜ್ಯೋತಿಷೋ ಭೀಮಸೇನೇ ತತೋSಹಮ್ ।

ಯಾಮ್ಯರ್ಜ್ಜುನೇನೈವ ತದಸ್ತ್ರಮಾತ್ಮನಃ ಸ್ವೀಕರ್ತ್ತುಮನ್ಯೇನ ವರಾದಧಾರ್ಯ್ಯಮ್ ॥ ೨೬.೨೦ ॥

 

ಹೀಗೆ ಸಾತ್ಯಕಿ ಮೊದಲಾದವರೆಲ್ಲಾ ರಥರಹಿತರಾಗಿ, ಭೂಮಿಗೆ ಹಾರಿ, ಪ್ರಾಯಾಸದಿಂದಿರುತ್ತಿರಲು,  ಭೀಮಸೇನನು ಹೆದರಿದ ಕುದುರೆಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಯುದ್ಧರಂಗಕ್ಕೆ ಬಂದು ಯುದ್ಧ ಮಾಡುತ್ತಿರಲು, ಕೃಷ್ಣಪರಮಾತ್ಮನು ಹೀಗೆ ಯೋಚನೆ ಮಾಡಿದ-

‘ಭಗದತ್ತನು ಪೀಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟವನಾಗಿ ಭೀಮಸೇನನಲ್ಲಿ ನಾರಾಯಣಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಬಿಡಬಹುದು. ಆ ಕಾರಣದಿಂದ ನನ್ನ ಅಸ್ತ್ರವನ್ನು ನಾನೇ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ನಾನು ಅರ್ಜುನನಿಂದ ಕೂಡಿಕೊಂಡು, ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ. ಆ ಅಸ್ತ್ರವನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು  ಅಶಕ್ಯರು’ ಎಂದು  ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ  ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡಿದ.

 

ಇತಿ ಸ್ಮ ಸಞ್ಚಿನ್ತ್ಯ ಸಹಾರ್ಜ್ಜುನೇನ ತತ್ರಾSಯಯಾವಥ ಪಾರ್ತ್ಥಂ ತ್ರಿಗರ್ತ್ತಾಃ ।

ನ್ಯವಾರಯಂಸ್ತ್ವಾಷ್ಟ್ರಮಸ್ತ್ರಂ ಸ ತೇಷು ವ್ಯವಾಸೃಜನ್ಮೋಹನಾಯಾSಶು ವೀರಃ  ॥ ೨೬.೨೧ ॥

 

ಈರೀತಿಯಾಗಿ ಯೋಚನೆ ಮಾಡಿದ ಕೃಷ್ಣನು ಅರ್ಜುನನೊಡಗೂಡಿ ಭಗದತ್ತನಿದ್ದಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದನು.  ಅಷ್ಟರಲ್ಲೇ  ಪಾರ್ಥನನ್ನು ತ್ರಿಗರ್ತದವರು ತಡೆದರು. ಆಗ ಅವನು ಅವರಲ್ಲಿ ತ್ವಷ್ಟ್ರು ದೇವತಾಕವಾದ ಮೊಹನಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಬಿಟ್ಟ,

 

ತದಸ್ತ್ರವೀರ್ಯೇಣ ವಿಮೋಹಿತಾಸ್ತೇ ಪರಸ್ಪರಂ ಕೃಷ್ಣಪಾರ್ತ್ಥಾವಿತಿ ಸ್ಮ ।

ಜಘ್ನುಸ್ತದಾ ವಾಸವಿಸ್ತಾನ್ ವಿಸೃಜ್ಯ ಪ್ರಾಗ್ಜ್ಯೋತಿಷಂ ಹನ್ತುಮಿಹಾಭ್ಯಗಾದ್ ದ್ರುತಮ್ ॥ ೨೬.೨೨ ॥

 

ಆ ಸಮ್ಮೊಹನಾಸ್ತ್ರದ ಬಲದಿಂದ ಮೋಹಗೊಂಡು ಬುದ್ಧಿ ಕೆಡಿಸಿಕೊಂಡ ಆ ತ್ರಿಗರ್ತದವರು ಪರಸ್ಪರರನ್ನು ‘ಇವನು ಕೃಷ್ಣ, ಇವನು ಅರ್ಜುನ’ ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ಹೊಡೆದುಕೊಂಡರು. ಆಗ ಅರ್ಜುನನು ಅವರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಭಗದತ್ತನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಎದುರಾಗಿ ಬಂದನು.

[ಮಹಾಭಾರತ: ‘ಅಯಮರ್ಜುನೋSಯಂ ಗೋವಿನ್ದ ಇಮೌ ಪಾಂಡವಯಾದವೌ । ಇತಿ ಬ್ರುವಾಣಾಃ ಸಮ್ಮೂಢಾ ಜಘ್ನುರನ್ಯೋನ್ಯಮಾಹವೇ’ (ದ್ರೋಣಪರ್ವ ೧೯.೧೩) ಸಂಶಪ್ತಕರು  ಪರಸ್ಪರ ಹೊಡೆದಾಡಿಕೊಂಡು ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದರು]