Mahabharata Tatparya Nirnaya Kannada 8.53-8.57

ವಿದ್ರಾವಿತಾಖಿಲಕಪಿಂ ವರಾತ್ ತ್ರಿಶಿರಸಂ ವಿಭೋಃ ।

ಭಙ್ಕ್ತ್ವಾರಥಂ ಧನುಃ ಖಡ್ಗಮಾಚ್ಛಿದ್ಯಾಶಿರಸಂ ವ್ಯಧಾತ್ ॥೮.೫೩॥

ಬ್ರಹ್ಮನ ವರದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಕಪಿಗಳನ್ನೂ ಓಡಿಸಿದ  ತ್ರಿಶಿರಸ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನ ರಥವನ್ನು, ಧನುಸ್ಸನ್ನು ಮುರಿದ ಹನುಮಂತನು, ಅವನ  ಖಡ್ಗವನ್ನು ಸೆಳೆದು,  ಅವನ ಶಿರಸ್ಸನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿದನು. 

ಯುದ್ಧೋನ್ಮತ್ತಶ್ಚ ಮತ್ತಶ್ಚ ಪಾರ್ವತೀವರದರ್ಪ್ಪಿತೌ ।

ಪ್ರಮಥನ್ತೌ ಕಪೀನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಹತೌ ಮಾರುತಿಮುಷ್ಟಿನಾ ॥೮.೫೪॥

ಎಲ್ಲಾ ಕಪಿಗಳನ್ನೂ ನಾಶ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ, ಪಾರ್ವತೀದೇವಿಯ ವರದಿಂದ ಅಹಂಕಾರಿಗಳಾಗಿರುವ, ‘ಯುದ್ಧೋನ್ಮತ್ತ’ ಹಾಗು  ‘ಮತ್ತ’ ಎನ್ನುವ ಇಬ್ಬರು ರಾಕ್ಷಸರು ಹನುಮಂತನ ಮುಷ್ಟಿ ಪ್ರಹಾರದಿಂದ ಸತ್ತರು. 

ತತೋsತಿಕಾಯೋsತಿರಥೋ ರಥೇನ ಸ್ವಯಂಭುದತ್ತೇನ ಹರೀನ್ ಪ್ರಮೃದ್ನನ್ ।

ಚಚಾರ ಕಾಲಾನಲಸಿನ್ನಿಕಾಶೋ ಗನ್ಧರ್ವಿಕಾಯಾಂ ಜನಿತೋ ದಶಾಸ್ಯಾತ್ ॥೮.೫೫॥

ತದನಂತರ, ರಾವಣನಿಂದ ಗಂಧರ್ವೀಯಲ್ಲಿ^ ಹುಟ್ಟಿರುವ  ಅತಿಕಾಯನು, ಬ್ರಹ್ಮವರದ ಬಲದಿಂದ  ಕಪಿಗಳನ್ನು ಚಂಡಾಡುತ್ತಾ, ಪ್ರಳಯಕಾಲದ ಬೆಂಕಿಗೆ ಸಮನಾಗಿ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡಿದನು.

(^ಗಂಧರ್ವೀ  ಎಂದರೆ ಮೊದಲು ಗಂಧರ್ವನ ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿದ್ದವಳು. ಅಂತಹ ಗಂಧರ್ವೀಯನ್ನು ಬಲಾತ್ಕಾರದಿಂದ ತಂದು ರಾವಣ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದ. ಅವಳಲ್ಲಿ ರಾವಣನಿಗೆ ಹುಟ್ಟಿದವನು ಅತಿಕಾಯ )   

ಬೃಹತ್ತನುಃ ಕುಮ್ಭವದೇವ ಕರ್ಣ್ಣಾವಸ್ಯೇತ್ಯತೋ ನಾಮ ಚ ಕುಮ್ಭಕರ್ಣ್ಣಃ ।

ಇತ್ಯಸ್ಯ ಸೋsರ್ಕ್ಕಾತ್ಮಜಪೂರ್ವಕಾನ್ ಕಪೀನ್ ಜಿಗಾಯ ರಾಮಂ ಸಹಸಾsಭ್ಯಧಾವತ್ ॥೮.೫೬॥

ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ದೇಹವುಳ್ಳ ಅತಿಕಾಯನಿಗೆ ಮಡಿಕೆಯಂತಹ ಕಿವಿಗಳಿದ್ದವು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವನನ್ನು ಕುಂಭಕರ್ಣ^ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಂತಹ ಅತಿಕಾಯ  ಸುಗ್ರೀವ ಮೊದಲಾದ ಕಪಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದು, ವೇಗವಾಗಿ ರಾಮಚಂದ್ರನನ್ನು ಎದುರುಗೊಳ್ಳಲು ಹೊರಟ.  

(^ಇವನು ರಾವಣನ ತಮ್ಮನಾದ ಕುಂಭಕರ್ಣನಲ್ಲ. ಈತ ರಾವಣನ ಮಗನಾದ ಅತಿಕಾಯ. ಆತನಿಗೆ ಕುಂಭಕರ್ಣ ಎನ್ನುವ ಅಡ್ಡ ಹೆಸರಿತ್ತು ಅಷ್ಟೇ) 

ತಮಾಪತನ್ತಂ ಶರವರ್ಷಧಾರಂ ಮಹಾಘನಾಭಂ ಸ್ತನಯಿತ್ನುಘೋಷಮ್ ।

ನಿವಾರಯಾಮಾಸ ಯಥಾ ಸಮೀರಃ ಸೌಮಿತ್ರಿರಾತ್ತೇಷ್ವಸನಃ ಶರೌಘೈಃ ॥೮.೫೭॥

ಬಾಣಗಳ ಮಳೆಗೆರೆಯುವ, ದೊಡ್ಡ ಮೋಡದಂತೆ ಇರುವ, ಸಿಡಿಲಿನಂತೆ ಆರ್ಭಟಿಸುತ್ತಾ ಬರುತ್ತಿರುವ ಆ ಅತಿಕಾಯನನ್ನು, ಧನುರ್ಧಾರೀ ಲಕ್ಷ್ಮಣನು ತನ್ನ ಬಾಣಗಳಿಂದ ತಡೆದನು.